Ham Bal Nedir ? Faydaları Nelerdir ?

Ham Bal, Ham Bal Faydaları, Ham Bal Nedir, Doğal Bal

Ham Bal Nedir ?

Arıların çeşitli çiçeklerden topladıkları nektarı kendi enzimleri ile karıştırarak ürettikleri tamamen doğal bir besin olan bal, doğanın bir mucizesi olarak insanlar tarafından binlerce yıldır kullanılmaktadır. Bal insan yaşamı ve beslenmesi için çok önemli olan, aynı zamanda en çok sahtecilik görülen besinlerden biridir. Balın kalitesini belirleyen birçok faktör vardır, ancak esas olarak kaynağı ve kimyasal bileşimi tarafından belirlenir. Bu önemli arıcılık ürününün kalitesini belirleyen en önemli faktörlerden biri de kültür balının saf bal olup olmadığıdır. Ham bal, balın yüksek sıcaklıklarda işlenmediği halidir. Şeker içeren gıdaların yüksek sıcaklıkta işlenmesi, ürünün kalitesini ve besin değerini azaltan 5-HMF adlı bir maddenin üretilmesine neden olur. Türk Gıda Kodeksi Bal Tebliği’ne göre ham bal; 45 °C'nin üzerindeki sıcaklıklarda ısıl işlem görmemiş, ayrıca polenleri tutacak şekilde 0,3 mm'nin üzerinde bir filtreden süzülmemiş ve besin değeri kovandaki hali ile korunmuş doğal bal anlamına gelmektedir.

Ham Balın Bileşimi ve Faydaları

Ham Bal; çeşitli mineraller, aminoasitler, karbonhidratlar, enzimler, vitaminler, fenolik ve aromatik bileşikler içerir. Zengin floraya sahip coğrafyalardan elde edilen ham bal ve diğer arı ürünleri de zengin içeriğe sahip olmaktadır. Anadolu coğrafyası, endemik bitki örtüsü ve bitki türü bakımından dünyada eşi benzeri olmayan bir çeşitliğe sahiptir ve arı ürünlerinin yüksek kalitede üretimine olanak sağlar. Arılar; nektarla birlikte polen de toplarlar. Polen, zengin besin değerine sahiptir ve 250'den fazla besin bileşeni içerir. Bunlara vitaminler, esansiyel yağ asitleri, amino asitler, mikro besinler ve antioksidanlar dahildir. Ham bal kovandan çıktığında, içeriğinde polen de bulunmaktadır. İçeriğindeki doğal polen tutulacak şekilde filtre edilmemiş olan ham balın değerli besin içeriği de korunmuş olur.

Ham Bal Antioksidanlardan Zengindir !

Ham bal doğal bir antioksidan kaynağıdır. Antioksidanlar bilindiği üzere vücutta serbest radikallerin neden olduğu hücre hasarına karşı korumaya yardımcı olur. Ham bala antioksidan özellik kazandıran kafeik asit, klorojenik asit, ferulik asit vb. fenolik bileşikler; galangin, apigenin, hesperidin, kaemferol vb. flavonoid bileşikler; C vitamini ve α-tokoferol gibi vitaminler; glukoz oksidaz, katalaz, peroksidaz gibi enzimler; malik asit, sitrik asit, glukonik asit gibi bazı organik asitler mevcuttur. Yüksek sıcaklıklarda ısıl işlem uygulanması, ham balın içeriğinde doğal olarak bulunan enzim ve vitaminlerin yapısının bozulmasına neden olarak besin değerini azaltır.

Ham Bal Doğal Bir Antibakteriyel Gıdadır !

Ham balın; şeker konsantrasyonuna bağlı yüksek ozmolarite, düşük su aktivitesi, düşük pH gibi karakteristik özellikleri, antibakteriyel aktivitesi üzerinde etkilidir. Ham balın sahip olduğu yüksek ozmotik ortamda şeker molekülleri suyu bağlar, bu ortamda su az miktarda bulunduğundan bakteriler çoğalamaz. Balın ozmolaritesi, enfekte yaraların kontrol altına alınmasında yararlıdır ve enfekte yara iyileşmesini hızlandırmak için eski toplumlardan bugüne dek kullanılmaktadır.

KAYNAKLAR:

• 1. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200422-13.htm

• 2. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1983288

• 3. https://ercivet.erciyes.edu.tr/ercivet/arsiv/2012/d3/1-%20(197-209.%20syf.).pdf